Is RH blood monkey's blood?

RH အာအိတ္ခ်္ ေသြးကို ေမ်ာက္ေသြးလို႕ ဘာလို႕ေခၚတာလဲဟင္ ... ဆိုတာကို ေျဖရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ...

မက္ကာကတ္စ္ရီးဆပ္ေမ်ာက္ (Macacus Rhesus Monkey) ေတြရဲ႕ ေသြးနီကလပ္စည္းမွာ ပါဝင္တဲ့ ပရိုတင္းနဲ႕ဆင္တူ ပရိုတင္းဓါတ္ပါတဲ့ လူေသြးကို RH ေသြးလို႕ ေခၚပါတယ္။

၁၉၃၇ မွာ ယုန္ေတြကို Rhesus ေမ်ာက္ရဲ႕ ေသြးေတြကို ထိုးထည့္စမ္းသပ္ ၾကည့္ၾကတယ္တဲ့။ ယုန္ေတြထဲမွာ အဲဒီေမ်ာက္ေသြးကို ဆန္႕က်င္တဲ့ ဓါတ္ (Antibody) ေပၚလာတယ္တဲ့။ အဲဒီ အန္တီေဘာဒီဓါတ္က Rhesus ေမ်ာက္ေသြးကို ေတြ႕ရင္ ေသြးနီဥေတြ လံုးခဲသြားေအာင္ ဖ်က္ဆီးပစ္တတ္တယ္။

ေနာက္လူေသြးထဲကို အဲဒီဓါတ္ထည့္စမ္းသပ္ေတာ့ တခ်ဳိ႕တခ်ဳိ႕ေသာ လူေတြရဲ႕ ေသြးကို Rhesus ေမ်ာက္ေသြးလိုပဲ လံုးခဲသြားေအာင္ အဲဒီဓါတ္က စြမ္းျပန္တယ္။ ဒါဆို အဲဒီလူေတြရဲ႕ ေသြးမွာ Rhesus ေမ်ာက္ေသြးထဲက ဓါတ္သဘာ၀ တူတာတစ္ခုပါေနလို႕ပဲ ယူဆႀကတယ္။ အဲဒီ ေမ်ာက္ေသြးထဲက ဓါတ္ကို RH Factor လို႕ ေခၚၾကတယ္။ ေဆးပညာမွာေတာ့ ေမ်ာက္ေသြးလို႕ မေခၚၾကပါဘူး။ စၿပီး ျမန္မာလို ျပန္ဆိုေရးသားခဲ့သူရဲ႕ လက္ရာပါ။
(ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာလိုမျပန္နဲ႕။ အဓိပၸါယ္ေတြ လဲြကုန္မယ္လို႕ ေျပာၾကတာဗ်။)

ဒါေပမယ့္ အဲလိုသာေတြ႕ခဲ့တာ အဲဒါ ဘာအေရးႀကီးမွန္း မသိခဲ့ေသးဘူး။ ေနာက္ ၂-၃ ႏွစ္ေနမွ အဲဒီဓါတ္ဟာ ေမြးကင္းစ အသား၀ါေရာဂါေတြထဲက တစ္မ်ဳိးကို ျဖစ္ေစေၾကာင္း သိလာခဲ့ပါတယ္။

လူေတြ ေသြးသြင္းၾကရင္ ေသြးအုပ္စုတူဖို႕ လိုပါတယ္။ အဲဒီ ေသြးအုပ္စုခဲြတဲ့ စနစ္ကို A B O Blood Grouping လို႕ ေခၚပါတယ္။ လူ႕ေသြးနီဥေပၚမွာ သဘာဝအေလ်ာက္ ကဲြျပားေနတဲ့ ပရိုတိန္း ေအတီဂ်င္ ၂-မ်ဳိး ပါရွိပံုကို မူတည္ၿပီး ခဲြျခားထားတာပါ။

- ေအတီဂ်င္ ေအ ပါရင္ ေအအုပ္စု
- ေအတီဂ်င္ ဘီပါရင္ ဘီအုပ္စု
- ေအတီဂ်င္ ေအေရာ ဘီေရာ ပါရင္ ေအဘီအုပ္စု
- ေအတီဂ်င္ ေအေရာ ဘီေရာ မပါရင္ အိုအုပ္စု လို႕ သက္မွတ္ပါတယ္။

The International Society of Blood Transfusion- ISBT အဖြဲ႕မွာ အခုေလာေလာဆယ္အထိ အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ေအဘီအုိနဲ႕ အာအိတ္ခ်္ ေသြးအုပ္စုေတြ အပါအ၀င္ အဓိက ေသြးအုပ္စုက ၂၉ ခု ရိွပါတယ္။ ေအဘီအိုအုပ္စုနဲ႕ အာအိတ္ခ်္ အန္တီဂ်င္ေတြ အျပင္ ေသြးနီဆဲလ္ေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္အေျမးပါးမွာ ေတြ႕ရိွေနရတဲ့ အျခား ေသြးအမ်ိဳးအစား အန္တီဂ်င္ေတြ အမ်ားအျပား က်န္ရိွေနပါေသးတယ္။

ဒါေပမယ့္ အဲဒီ ေအဘီအို မဟုတ္တဲ့ တျခားစနစ္ေတြက ေသြးသြင္းတာမွာ အေရးမႀကီးလို႕ က်ေနာ္တို႕လည္း မသိပါဘူး။ နည္းနည္း ျမည္းခ်င္ရင္ ဒီမွာ ႀကည့္ပါခင္ဗ်။
http://en.wikipedia.org/wiki/Human_blood_group_systems

ေသြးသြင္းတာမွာ ဒုကၡမေပးေသာ္လည္း ေမြးကင္းစကာလမွာ ဒုကၡေပးတဲ့ ေသြးအုပ္စုကေတာ့ RH  ပါပဲ။ အဲဒီစနစ္အရ လူေတြကို ၂ အုပ္စုပဲ ခဲြပါတယ္။

• RH protein ရွိတဲ့ လူေတြကို  RH+ (RH Positive)
• RH protein မရွိတဲ့ လူေတြကို RH- (RH Negative)

မိဘႏွစ္ပါးက Rh protein မတူရင္ ေမြးလာတ့ဲ ကေလးကေတာ့ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႕ က်ပ္မျပည့္ ေၿခလက္မသန္တဲ့ ဘဝ ၿဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။

Ref: Ko Thergyi's post. Thanks, brother.